Kun jij je werk niet loslaten? Neem tijdens je werkdag vaker pauze

ma 19 aug 2024

Werk is zo’n groot onderdeel van het leven dat het niet realistisch is om te denken dat je je laptop dichtklapt en pas de volgende dag weer aan je werk denkt. Zeker in specifieke beroepen is het heel normaal om werk mee naar huis te nemen, zeggen experts. Wanneer wordt het problematisch?

De politie, een ziekenhuis en een hulptelefoon: het zijn een paar werkvelden die Linde Nieman, oprichter van Ruststokers en neuropsycholoog, noemt als ze denkt aan werk dat vaker dan gemiddeld mee naar huis wordt genomen. Wie veel heftige verhalen hoort of ziet, kan immers niet zomaar afschakelen zodra de werkdag erop zit. Maar ook in andere gevallen, bijvoorbeeld wanneer een baan gepaard gaat met veel stress, komt het voor dat mensen hun werk mee naar huis nemen. Herkenbaar? Volgens Nieman hoef je je niet meteen zorgen te maken.

Tussentijds herstellen en verwerken
Denk je na je werk nog even terug aan wat er is gebeurd of wat je de komende dagen te wachten staat? Analyseer je vergaderingen in je hoofd of bereid je je onbewust alvast voor op een belangrijke afspraak van morgen? Helemaal niet erg, vindt de neuropsycholoog Nieman. Zij denkt dat werk mee naar huis nemen tot op zekere hoogte prima is en juist heel menselijk. Pas als de frequentie (te) hoog wordt en je privéleven eronder lijdt, is het oppassen geblazen.

‘We zien dit bij Ruststokers veel gebeuren bij werknemers die gedurende de dag niet genoeg hersteltijd nemen. Wat voor baan je ook hebt en hoe heftig het werk ook is, iedereen heeft tijd nodig om gedachten te verwerken. Niet alleen op het einde van de dag, maar juist ook tussendoor. Sta je hier nooit bij stil, dan neem je al die onverwerkte gedachten mee naar huis en ontstaat een scheve werk-privébalans.’

Dat het juist gedurende de werkdag zo belangrijk is om te herstellen, benadrukt arbeidspsycholoog Michiel Jongsma. Volgens hem is het gezond om pieken en dalen te hebben in je werkdag. ‘Soms geef je de volle 100 procent, maar daarna moet je ook weer even rust pakken om zowel je brein als lichaam te laten herstellen.’ Doe je dat niet, dan liggen de gevolgen zoals stress, paniek en piekeren op de loer.

Nadenken tijdens pauzes
Dat verwerken van gebeurtenissen klinkt misschien vrij heftig, maar is volgens Nieman het tegenovergestelde. ‘Het is heel simpel: neem voldoende pauze waarbij je iets compleet anders gaat doen dan je werk. Wandelen, even de afwas doen… Wel is het belangrijk dat je tijdens die activiteit nog kunt nadenken, want juist door de gebeurtenissen in je hoofd opnieuw af te spelen, verwerk je ze. De combinatie van die gedachten en de pauze geven je brein even rust en zorgen ervoor dat je daarna weer fris aan de slag gaat’, vertelt ze. En belangrijker nog: het zorgt ervoor dat je die soms stressvolle gedachten niet mee naar huis neemt.

Die manier van pauze nemen en verwerken zorgt er ook voor dat je stilstaat bij je eigen gevoel. Nieman: ‘Vraag jezelf af wat je ergens van vindt en hoe het met je gaat. Ook hier geldt weer: doe dat niet aan het einde van de werkdag, maar juist halverwege.’ Vind je iets niet leuk of gaat het niet goed? Dan heb je nog even de tijd om iets aan de situatie te veranderen.

Als je thuis nog altijd nadenkt over bepaalde situaties van die dag maar wel dat eerste verwerkingsproces hebt doorstaan, is dat volgens Jongsma niet problematisch. Het is dan een logisch gevolg van een lange dag. ‘Pas als je wordt beheerst door gevoelens van machteloosheid of frustraties is er waarschijnlijk meer aan de hand’, zegt de arbeidspsycholoog.

Jongsma benadrukt dat het aantal uren dat je werkt weinig te maken heeft met hoe goed je het achter je kunt laten. ‘De een werkt 60 uur per week en heeft een prima werk-privébalans, de ander werkt wekelijks 20 uur en ervaart die scheve balans en machteloze gevoelens wel. Dat zit ‘m dus niet in het aantal uren fysiek werken, maar wel in het aantal uren dat is besteed aan herstel en verwerking.’ (bron: Intermediair)