De negatieve gevolgen van liegen

di 19 apr 2022

De saboteur in de Belgische editie van Wie is de Mol?, heeft besloten te stoppen met het programma. Hij kon de druk van het liegen over zijn sabotageactiviteiten niet meer aan. Sophie van der Zee, universitair docent toegepaste economie aan Erasmus School of Economics, legt de negatieve gevolgen van liegen uit.

Liegen
De universitair docent richt zich in haar onderzoek op liegen en oneerlijk gedrag. Voor haar was dit nieuws dan ook zeer interessant omdat het zelden voorkomt dat deze effecten van liegen in de media worden waargenomen. Ze stelt dat de gevolgen van liegen snel zichtbaar zijn. Mensen gaan zich nerveuzer, angstiger en schuldiger gedragen. Een saillant detail dat van der Zee deelt, is dat de meeste mensen zich niet bewust zijn van hun eigen leugens. In onderzoeken waarin mensen moesten aangeven hoe vaak ze per dag liegen, geven ze aan dat ze twee keer per dag liegen. Wanneer men echter wordt gevraagd om slechts tien minuten een gesprek te voeren met een vreemde, blijkt dat ze binnen die tien minuten al twee keer hebben gelogen.

Gevoeligheid
Van der Zee legt uit dat mensen verschillen in hun gevoeligheid voor de gevolgen van liegen. Door vaker te liegen, wordt het voor mensen makkelijker om met een extra leugen om te gaan. Tevens genieten bepaalde persoonlijkheden van de uitdaging van het liegen, zoals psychopaten en narcisten. Tot slot zijn bepaalde mensen beter in liegen omdat ze gemakkelijker geloofd worden. Fysiek aantrekkelijke mensen worden bijvoorbeeld gemakkelijker geloofd dan fysiek onaantrekkelijke mensen.

Gevolgen op lange termijn
Het meeste onderzoek heeft zich gericht op de korte termijngevolgen van liegen. De lange termijngevolgen van liegen zijn niet zo goed gedocumenteerd. Van der Zee speculeert, dat liegen gedurende een langere periode zou kunnen leiden tot structureel hoge stressniveaus. Dat kan geestelijk en lichamelijk verwoestende gevolgen hebben. Slapeloosheid, bijvoorbeeld. Een ander voorbeeld dat de universitair docent geeft, is dat structureel liegen het moeilijker kan maken ongedwongen gesprekken te voeren, wegens angst om ontdekt te worden. (bronnen: EUR, NPO Radio 1, 11 april 2022)